ระบบระเบียบว่าด้วยการใช้เงินของหน่วยงานราชการอย่างน้อยหนึ่งแห่ง (เท่าที่ได้ประสบด้วยตนเอง - เชื่อว่าหน่วยงานราชการทุกแห่งไม่ต่างกัน) สอนให้คนโกหก สอนให้คนโกง สอนให้คนฟุ่มเฟือย
ผมอธิบายไม่ถูก เล่าเป็นเรื่องๆ ไปน่าจะเข้าใจง่ายกว่า
๑. การสอนให้คนโกหก
ผมจำเป็นต้องขออนุมัติใช้รถไปราชการ ทางหน่วยงานก็ให้ระบุไปในคำร้องว่าจะขอใช้รถตั้งแต่วันที่เท่าไร กี่โมง จนถึงวันที่เท่าไร กี่โมง ซึ่งผมก็ระบุไปโดยการประมาณ
เมื่อเดินทางจริง และเป็นการเดินทางระยะไกล แม้ความคลาดเคลื่อนเพียงช่วงละหนึ่งส่วน เมื่อประกอบกันหลายส่วนก็คลาดเคลื่อนไปหลายชั่วโมง ทำให้เวลาเดินทางกลับไปตรงกับที่ขอไว้ กล่าวคือ ช่วงเวลาที่ขออนุมัติคือ จากวันจันทร์ เวลา ๐๖.๐๐ จนถึงวันศุกร์ เวลา ๑๗.๐๐ ปรากฏว่าผมกลับถึงหน่วยงานวันศุกร์ เวลา ๒๒.๐๐ ซึ่งผมก็รายงานการเดินทางไปตามจริง
ปรากฏว่าฝ่ายการเงินส่งรายงานผมกลับคืนมาด้วยเหตุผลว่า เวลาที่กลับจริง ไม่ตรงกับที่ขอไป!!??
ผมก็งง เพราะเรารายงานไปตามจริง ทำไมต้องเขียนรายงานใหม่ให้มันไม่ตรงกับเรื่องที่เกิดขึ้นจริงด้วย อีกทั้งหากการเขียนรายงาน สามารถที่จะเขียนโดยไม่ตรงกับความเป็นจริงได้แล้ว ขอเพียงให้ตรงกับที่ขออนุมัติเพียงประการเดียวโดยไม่สนใจว่าจะเป็นความจริงความเท็จอย่างไร แล้วจะให้เขียนรายงานไปทำไม!!?? พูดตามตรง ผมไม่แน่ใจด้วยซ้ำไปว่าคนที่ดำเนินการเกี่ยวกับการเงิน ณ เวลานี้ เข้าใจจุดมุ่งหมายของการเขียนรายงานการเดินทางไปราชการจริงๆหรือเปล่า หรือเพียงจำๆเอามาว่า เลขนี้ต้องเท่ากับเลขนั้น โดยไม่เข้าใจความหมายและที่มาที่ไปของมันเลย
สุดท้ายผมก็ต้อง โกหก ตามความต้องการของฝ่ายการเงินเพราะไม่รู้จะเอาอะไรไปงัดข้อกับเขา เนื่องจากเราเป็นพนักงานใหม่ ค่าใช้จ่ายก็ชำระไปหมดแล้ว ถ้าเบิกไม่ได้ก็ต้องจ่ายเองซึ่งเป็นเรื่องที่บั่นทอนกำลังใจอย่างแรง
แต่เอาเถอะ อย่างไรเสีย ผมก็กลายเป็นคนโกหกไปแล้ว
๒. การสอนให้คนฟุ่มเฟือย
ในการเดินทางครั้งนี้ ผมต้องเตรียมการให้ข้าราชการอาวุโสไปด้วย เนื่องจากระยะทางไกลไม่สะดวกแก่ผู้สูงอายุ ผมจึงจัดให้ผู้อาวุโสเดินทางโดยเครื่องบิน เมื่อตัดสินใจเช่นนั้นแล้ว หากผมไม่คิดจะประหยัดเงินให้ประเทศชาติ ก็สามารถทำได้ แต่เพราะผมทราบดีว่าประเทศเรานี้ไม่ใช่ประเทศร่ำรวย สิ่งที่ประหยัดได้ควรประหยัด จึงจัดหา แพคเกจทัวร์ ซึ่งรวมค่าเดินทางและค่าที่พักเข้าด้วยกันในราคาที่ถูกกว่าให้ผู้อาวุโส
ปรากฏว่า รายการนี้มีปัญหา อาจจะเบิกไม่ได้!! ด้วยเหตุผลว่า ไม่มีรายการทัวร์เหมาจ่ายอยู่ในระบบคอมพิวเตอร์ ทำให้ไม่สามารถนำรายการนี้เข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ได้
โอ้ ให้ตายเถอะ! นี่เรานำระบบคอมพิวเตอร์มาใช้เพื่ออำนวยความสะดวก หรือว่าเอามาให้มันเป็นนายเรากันแน่ (วะ)
ด้วยความอัดอั้นตันใจ ผมก็ปรึกษาปัญหานี้กับข้าราชการรุ่นพี่ คำตอบเหมือนกันหมดก็คือ ทีหลังอย่าเสือกประหยัดให้ราชการ เบิกอะไรได้เบิกให้หมด ไม่อย่างนั้นทำประหยัดไปให้เขา เขาไม่เอาเรานั่นแหละจะเดือดร้อน
โอ้ ประเทศชาติ...
แต่เอาเถอะ โอกาสหน้า ผมก็คงจะไม่ประหยัดแล้วล่ะ
๓. การสอนให้คนโกง
กรณีนี้เป็นเงินจำนวนน้อยที่สุด แต่เจ็บปวดเป็นที่สุด เพราะทำให้ผมได้ทราบถึงรากเหง้าของความคดโกงทั้งหลายในแผ่นดินนี้ ว่าอันที่จริงแล้วมันเกิดจากความงี่เง่าในระบบราชการนี่เอง กล่าวคือในรายการค่าใช้จ่ายในราชการครั้งนี้ รวมค่าที่จอดรถซึ่งหลีกเลี่ยงไม่ได้เป็นเงิน ๒๐ บาท
แค่ ๒๐ บาทนี่แหละ
ไม่ต้องแปลกใจเลยถ้าผมจะเรียนให้ทราบว่ารายการนี้ เบิกไม่ได้ เพราะไม่มีรายการนี้ในระบบคอมพิวเตอร์ให้เลือก ผมก็ถามกลับไปว่าแล้วจะให้ใครจ่าย หัวหน้าหน่วยจะจ่ายไหม หัวหน้าฝ่ายการเงินจะจ่ายไหม อธิบดีจะจ่ายไหม รัฐมนตรีจะมาจ่ายให้ผมไหม หรือว่าต้องมาลงเอากับผู้น้อย เงินเดือนน้อยอย่างผมนี่!
คำแนะนำจากผู้รู้คือ ไปแปลงค่าที่จอดรถให้กลายเป็นค่าน้ำมันซะ แล้วชีวิตมันจะดีขึ้นเอง
ครับ ในที่สุด ผมก็ผ่านการทดลองงานขั้นแรก ในการที่จะเป็นข้าราชการที่สามารถเอาตัวรอดอยู่ได้ ในระบบราชการเฮงซวยนี่ด้วยการ หัดโกหก ฟุ่มเฟือย แล้วก็ตุกติก
ขอตะโกนดังๆว่า โอ้ประเทศชาติ (โว้ย)
